27-iyun kuni Minsk shahrida bo‘lib o‘tgan Oliy Yevroosiyo iqtisodiy kengashi yig‘ilishida O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev mamlakat iqtisodiyotiga sanksion siyosatning jiddiy salbiy ta’sirini ochiqchasiga ta’kidladi.
“Bugun hamkasblarim global iqtisodiyotdagi murakkab vaziyatga baho berdilar. Biz O‘zbekistonda protektsionizm va sanksion siyosatning kuchayishi, savdo-logistika zanjirlarining uzilishi va xorijiy hamkorlar tomonidan investitsiya faolligining kamayishi oqibatlarini to‘liq his qilyapmiz”, — dedi Mirziyoyev.
Sanksiyalar O‘zbekiston iqtisodiyotiga qanday ta’sir qilmoqda
Siyosiy cheklovlar va savdo to‘siqlari O‘zbekistonning tashqi iqtisodiy aloqalarini rivojlantirishni qiyinlashtirmoqda, investitsiyalar kamaymoqda va logistika murakkablashmoqda.
Boshqacha aytganda, hozirgi vaziyat mamlakatning global iqtisodiyotga to‘liq integratsiyalashuviga to‘sqinlik qilmoqda va yangi strategik yondashuvlarni talab qilmoqda.
Shunga qaramay, O‘zbekistonning Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqi (YEOII) davlatlari bilan savdo hajmi so‘nggi to‘rt yilda 80 foizga oshdi. Bugungi kunda bu savdo hajmi yiliga 18 milliard AQSH dollariga yetdi va umumiy tashqi savdoning taxminan 25 foizini tashkil etadi.
Savdoning o‘sishi va qo‘shma loyihalar
Bu o‘sish asosan sanoat mahsulotlari eksportining ko‘payishi hisobiga yuz berdi. YEOII bilan qo‘shma korxonalar va loyihalar soni uch barobar oshdi.
Yevroosiyo iqtisodiy komissiyasi mashinasozlik, kimyo va yengil sanoat sohalarini O‘zbekiston bilan hamkorlikdagi eng istiqbolli yo‘nalishlar deb hisoblaydi.
Raqamli texnologiyalar biznesga ko‘mak beradi
Prezident Mirziyoyev savdoni raqamlashtirish hamkorlikning muhim yo‘nalishi ekanini alohida ta’kidladi.
Turli manbalarga ko‘ra, mahsulotlarni raqamli markirovkalash va yangi logistika texnologiyalari qalbakilashtirishga qarshi kurashishga va bojxona tartib-taomillarini 30–40 foizga tezlashtirishga yordam beradi. Bu tadbirkorlikni yengillashtiradi va savdoni shaffofroq qiladi.
Shuningdek, O‘zbekiston YEOII doirasidagi yagona nazorat punktlari axborot tizimiga qo‘shilishni rejalashtirmoqda. Bu chegaradan o‘tish jarayonini tezlashtiradi va monitoringni takomillashtiradi.
Qishloq xo‘jaligini qo‘llab-quvvatlash va oziq-ovqat xavfsizligi
Yana bir strategik yo‘nalish — agrosanoat hamkorligi. O‘zbekiston ilgari surgan agrokooperatsiya dasturi ilg‘or texnologiyalarni joriy qilish, mahsulot harakatini soddalashtirish va “yashil yo‘lak” ni kengaytirishga qaratilgan. Bu, ayniqsa, eksportbop meva-sabzavot mahsulotlari uchun muhim ahamiyatga ega.
Mehnat resurslari harakatchanligi va “Chegaralarsiz ish” loyihasi
Hozirda YEOII davlatlarida 1,5 milliondan ortiq o‘zbekistonlik fuqarolar ishlamoqda.
O‘zbekiston eng ko‘p talab qilinadigan sohalarda kasbiy standartlar va malaka talablarini uyg‘unlashtirishni taklif qilmoqda. Shuningdek, mamlakat “Chegaralarsiz ish” platformasiga qo‘shilishni rejalashtirgan, bu esa xorijda ish topishni ancha osonlashtiradi va shaffof qiladi.